Odpowiedź, jak to zwykle bywa, nie jest prosta. Za wejściem w tę ofertę przemawia parę sensownych argumentów:
* PKP Cargo to akurat całkiem sensowna spółka, jedna z nielicznych, która zarabia realne pieniądze w krajobrazie PKP-owego gąszczu sklerotycznych spółek-matek, sióstr i córek;
* to drugi największy gracz na europejskim rynku przewozów towarowych, po Deutsche Bahn i największy gracz w Polsce (trzyma 60% polskiego rynku i 8,5% w skali UE);
* branża jest po prostu nieśmiertelna a spółka może być dywidendowym hitem - towary zawsze trzeba będzie wozić, a kolej to akurat niekiepska metoda transportu;
* PKP Cargo wychodzi za granicę - ma uprawnienia do realizacji przewozów w Austrii, Belgii, Czechach, Niemczech, na Węgrzech i Słowacji; ostatnio uruchomiła też (w kooperacji z partnerami) połączenie Warszawa-Chiny;
* spółka to swoisty unikat - ta branża rzadko bywa dostępna dla inwestorów; jedyną konkurencją na światowych giełdach są spółki rosyjskie i północnoamerykańskie;
* EBOiR zadeklarował kupno do 7,5% akcji PKP Cargo w ofercie publicznej.
Niestety, sporo jest też argumentów przeciw:
* do inwestorów trafi 50% minus 1 akcja pakietu, czyli pełną kontrolę nad spółką zachowuje PKP, czyli de facto władzuchna,
* pieniądze z IPO nie pójdą w inwestycje ani przejęcia, ale trafią po części do właściciela, do pracowników i na spłatę części zadłużenia kolei,
* w Polsce PKP Cargo ma ok. 50 prywatnych konkurentów, a kolejni już czekają na liberalizację przepisów, żeby wejść na polski rynek zza granicy,
* przewozy towarowe to działka bardzo podatna na wahania koniunktury - jeśli gospodarka nie zacznie się kręcić, nie będzie na czym zarabiać (50% przewiezionych w 2012 towarów to koks i węgiel, 20% kruszywa i budowlanka, 12% metale i rudy),
* leciwy tabor będzie niebawem wymagał pilnej, kosztownej modernizacji.
To, co jednak straszy najbardziej, to zagrożenia całkowicie niezależne od samej spółki (tj. czynniki zewnętrzne, na które spółka ma niewielki wpływ, a które mocno wpływają na jej wyniki):
* fatalna infrastruktura - w Polsce w opłakanym stanie, co skutkuje niskimi prędkościami (~23 km/h!), gorszym wykorzystaniem taboru, większymi kosztami pracy (czas!) i zmniejszeniem atrakcyjności oferty;
* silne związki zawodowe - wynegocjowały 4-letnie gwarancje zatrudnienia i duży udział w zyskach z IPO; gotowe są pociągnąć firmę na dno i blokować restrukturyzację;
* flauta na giełdzie po ubiciu OFE - dotychczas portfele OFE stanowiły siłę napędową dla wszystkich IPO i całego zresztą parkietu; teraz, nie dość, że napływ pieniędzy na parkiet ustaje, to jeszcze rozpocznie się paroletni program upłynniania posiadanych akcji.
Na koniec parę dat i liczb:
74zł - maksymalna cena, po której odbywają się zapisy na akcje
500 - maksymalna liczba akcji, na jaką może się zapisać inwestor indywidualny
37.000zł - kwota maksymalnego zapisu
21 października (Pn) - ostatni dzień składania zapisów na akcje
22 października (Wt) - ustalenie ostatecznej ceny akcji
25 października (Pt) - przydział akcji na rachunkach maklerskich
31 października (Cz) - pierwszy dzień notowań na GPW
Gdybyśmy żyli w normalnym państwie, byłaby to bardzo ciekawa spółka w świetnej branży, łącząca stabilność i dywidendowy charakter z mocną ekspozycją na ożywienie gospodarcze. Obawiam się jednak, że IPO jest bardziej skokiem na kasę, który ma załatać budżetową dziurę bez oddawania kontroli nad spółką i bez żadnego sensownego planu jej rozwoju.
Oferta dla tych, którzy wierzą w pozytywny zwrot w polskiej polityce i globalnej gospodarce.
